اصطلاحات رایج ارز دیجیتال

مقالات

اصطلاحات رایج ارز دیجیتال

قسمت اول -گردآورنده :الهام مومنی

حتمالاً این روزها درباره ارزهای دیجیتال مخصوصا بیت‌کوین از گوشه‌وکنار در اخبار رادیو و تلویزیون یا شبکه‌های اجتماعی چیزهایی شنیده‌اید. مدت زیادی از عمر این فناوری نمی‌گذرد. به همین دلیل، شاید خیلی از شما به آن علاقه‌مند شده‌اید و دوست دارید بیشتر درباره آن بدانید. مسلما برای آشناشدن با هر حوزه‌ای، قبل از هرچیز باید اصطلاحات مربوط به آن را یاد بگیرید. در این مقاله ، درباره تعدادی از مهم‌ترین و اساسی‌ترین اصطلاحات ارز دیجیتال صحبت می‌کنیم.

۱. آدرس

ارزهای دیجیتال در بلاک‌چین با یک آدرس (Address) منحصربه‌فرد شناسایی می‌شوند. اگر مثالی ملموس می‌خواهید، می‌توانید بلاک‌چین را مانند جی‌پی‌اس (GPS) و آدرس ارز دیجیتالتان را آدرس پستی موردنظر در آن در نظر بگیرید. بدون آدرس کیف پول، نمی‌توانید هیچ ارزی را ذخیره کنید، زیرا بلاک‌چین نه می‌تواند آن را تأیید کند و نه وجود آن را اعتبارسنجی کند؛ بنابراین، نمی‌توانید مالک حتی یک ارز دیجیتال باشید.هربار که یک تراکنش تأیید می‌شود، موجودی کیف‌پول شما بر اساس آدرس شما به‌روز می‌شود. آدرس‌ها بسته به نوع ارز دیجیتال می‌توانند قالب‌های متفاوتی داشته باشند، اما بیشتر آنها این شکلی‌اند:

17VZNX1SN5NtKa8UQFxwQbFeFc3iqRYhem – البته که به هوش و ذکاوت شما احترام می‌گذارم، اما برای آن دسته از کاربرانی که نمی‌دانند تأکید می‌کنم که این آدرس ساختگی است.

۲. آلت‌کوین‌ها

اتریوم؛ بزرگ‌ترین آلت‌کوین حاضر جهان

آلت‌کوین (Altcoin) از رایج‌ترین اصطلاحات ارز دیجیتال، به تمامی ارزهای دیجیتالی می‌گویند که بعد از بیت‌کوین آمدند. هر ارز دیجیتالی که بیت کوین نیست، آلت کوین است؛ مثلا اتریوم نوعی آلت‌کوین است. البته در این مطلب، فرض را بر این گذاشته‌ایم که بیت‌کوین را می‌شناسید. با این‌ حال توضیحی کوتاه و مختصر درباره آن می‌دهم:بیت‌کوین اولین و ارزشمندترین ارز دیجیتال است. بیت‌کوین را ساتوشی ناکاموتو (فرد یا گروهی از افراد ناشناس که هیچ‌کس از هویت واقعی آنها آگاه نیست) در سال ۲۰۰۹ ایجاد کرد. تراکنش‌های بیت‌کوین روی یک «دفتر کل عمومی غیرمتمرکز» ثبت می‌شوند، بدون اینکه پای واسطه‌ای در میان باشد؛ یعنی هر معامله بین دو طرف به‌صورت همتا به همتا (peer to peer) انجام می‌شود و هیچ طرف سومی (شخص ثالث یا third party) مانند بانک در این فرایند دخالت ندارد.به هر حال، از زمان راه‌اندازی شبکه بیت کوین تا کنون، هزاران آلت‌کوین به وجود آمده‌اند. برخی از آنها درگیر جرایم مالی شدند و برخی دیگر بازارها را مختل کردند. بیشتر آلت‌کوین‌های محبوب آنهایی‌اند که در دنیای واقعی کاربرد دارند. در حال‌ حاضر، اتریوم بزرگ‌ترین آلت‌کوین جهان است. با این‌ حال، آلت‌کوین‌های دیگری هم هستند که ارزش توجه‌کردن را دارند (این توصیه سرمایه‌گذاری نیست!): لایت‌کوین، کاردانو، ریپل، استلار، ترون، چین‌لینک، تتر، دش، مونرو.

۳. بلاک‌چین

بلاک‌چین از آن واژه‌هایی است که به‌احتمال زیاد به گوشتان خورده است، با این‌ حال، بعید می‌دانم حتی نیمی از افرادی که از آن استفاده می‌کنند درک کرده باشند بلاک‌چین چیست. شاید شما جزو آن افراد نباشید.بلاک‌چین دفترکل دیجیتال است و محتوای آن را تمام تراکنش‌هایی که تاکنون با هر ارز دیجیتال خاصی انجام شده است تشکیل می‌دهند. هر تعداد مشخص از این تراکنش‌ها باهم در یک بلاک (block) قرار می‌گیرند. وقتی ظرفیت یک بلاک پر شد، بلاک جدیدی ایجاد می‌شود که حاوی تعداد دیگری از تراکنش‌هاست و این فرایند همین‌طور ادامه می‌یابد. برخی از بلاک‌چین‌ها طوری طراحی شده‌اند که تعداد بلاک‌های آنها محدود است، در حالی که برخی دیگر تا بی‌نهایت می‌توانند ادامه داشته باشند. فناوری بلاک‌چین طوری طراحی شده است که هیچ دفتر مرکزی یا نهاد واحدی وجود ندارد که این دفترکل را در خودش ذخیره کند. منتها بالاخره باید در جایی ذخیره شود، درست است؟ بلاک‌چین بارها و بارها در رایانه‌ها و سرورهای مختلف در سراسر جهان ذخیره می‌شود. به همین دلیل است که به آن دفترکل غیرمتمرکز می‌گوییم، زیرا هیچ نهاد متمرکزی بر آن کنترل ندارد.بلاک‌چینِ بیت‌کوین کاملا عمومی است، بنابراین همه می‌توانند هر تراکنش را مشاهده کنند. از آنجا که بسیاری از افراد هنوز هم بیت‌کوین را با روزهای ابتدایی پیدایش آن که به محلی مناسب برای معاملات مواد مخدر و سلاح گرم تبدیل شده بود مقایسه می‌کنند، شاید این شفاف‌بودن بیت‌کوین کمی خنده‌دار به نظر برسد. باید گفت این‌طور نیست، زیرا هرچه بیت‌کوین رونق بیشتری پیدا کند، ردیابی تراکنش‌ها ساده‌تر خواهد شد؛ مخصوصا در پلتفرم‌های معاملاتی متمرکز که مشتریان برای بهره‌مندشدن از خدمات آنها باید احراز هویت (KYC) انجام دهند.

  • بلاک‌چین‌های محرمانه؟

بله وجود دارند. برخی بلاک‌چین‌ها مانند مونرو، حریم‌خصوصی‌محور هستند و بنابراین تراکنش‌های آنها به‌شکل کاملا ناشناس و محرمانه انجام می‌شوند. غیرممکن است در این بلاک‌چین بتوانید یک تراکنش را با آدرس خاصی ارتباط دهید. این در واقع یکی از ویژگی‌های اصلی مونرو است و کاربرانی که تمایل دارند تراکنش‌هایشان را به‌شکلی کاملا ناشناس انجام دهند بیشتر جذب این ارز دیجیتال می‌شوند.

۴. اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز

برنامه‌ها یا اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز (dApps) برنامه‌هایی منبع‌باز (متن‌باز، open-source) هستند که توسعه‌دهندگان آنها را روی یک بلاک‌چین ایجاد می‌کنند و هدف آنها این است که کاربردهایی در دنیای واقعی داشته باشند. اتریوم مادر اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز به شمار می‌رود. خالق اتریوم، ویتالیک بوترین، در اصل آن را با این هدف طراحی کرد که توسعه‌دهندگان بتوانند برنامه‌هایشان را روی بلاک‌چین خودشان ایجاد کنند.هیچ تعریف واحدی برای این اپلیکیشن‌ها وجود ندارد، اما می‌توان گفت همه آنها دارای چند ویژگی مشترک‌اند:

  • منبع‌بازند؛
  • غیرمتمرکزند؛
  • دارای یک پروتکل هستند (جامعه باید روی یک الگوریتم رمزنگارانه توافق کنند)؛
  • از سیستم مشوق استفاده می‌کنند (یعنی اعتبارسنج‌ها برای مشارکت در سیستم توکن‌هایی را به‌عنوان پاداش دریافت می‌کنند).

ارزش بازار برخی از اپلیکیشن‌های غیرمتمرکزِ ساخته‌شده روی اتریوم، به میلیون دلار می‌رسد. به‌لحاظ نظری، یک اپلیکیشن غیرمتمرکز می‌تواند به‌اندازه هر شرکت یا محصول دیگری ارزشمند باشد.

۵. امور مالی غیرمتمرکز یا دیفای

یکی از اصطلاحات ارز دیجیتال که شاید کمی عجیب‌وغریب به نظر بیاید دیفای است. دیفای (DeFi) اصطلاحی است که به همه امور مالی غیرمتمرکز که جایگزین امور مالی سنتی متمرکز شده‌اند اطلاق می‌شود. بانکداری، مدیریت پول، خدمات پرداخت، بیمه و هر چیزی که در نظام مالی سنتی به‌شکل متمرکز انجام می‌شد در دیفای به‌شکل غیرمتمرکز خواهد بود.محصولات و خدمات دیفای این امکان را برای ما فراهم می‌کنند که به‌شکلی دموکراتیک به صنعتی دسترسی داشته باشیم که در طول تاریخ در انحصار گروهی خاص (از جمله دولت‌ها) بوده است.

۶. پول دیجیتال

در اصل، ارز دیجیتال برگردانِ واژه «دیجیتال کارنسی (digital currency)» است. منتها از آنجا که در کشور ما هم به کریپتوکارنسی و هم به دیجیتال کارنسی «ارز دیجیتال» می‌گویند (به‌طور کلی معادل‌هایی مانند رمزارز، رمزینه و ارز رمزپایه برای کریپتوکارنسی مقبول واقع نشد و کارشناسان، ارز دیجیتال را برای کریپتوکارنسی درست‌تر می‌دانند)، به همین دلیل برای تفکیک این دو از هم که مسلما با یکدیگر تفاوت‌هایی دارند ارز دیجیتال را برای کریپتوکارنسی و پول دیجیتال را برای دیجیتال کارنسی به کار بردیم.پول دیجیتال مدل الکترونیکی ارز فیات (پول رایج یک کشور) است؛ یعنی همان اسکناس‌ها و سکه‌هایی که در کشور به‌شکل فیزیکی از آنها استفاده می‌کنیم، شکل الکترونیکی هم دارند که در کیف پول دیجیتال ذخیره می‌شوند؛ بنابراین می‌توان با استفاده از بانک یا دستگاه خودپرداز آنها را به پول نقد تبدیل کرد. در اصل، پول دیجیتال نوعی پول نقد است که قابل‌لمس نیست و صرفا یک‌سری اعداد و ارقام در کارت‌های بانکی یا کیف پول دیجیتال ماست.پول دیجیتال بر پایه اعتماد بنا شده است، در حالی‌ که ارز دیجیتال نیازی به اعتماد ندارد. این بدان معناست که برای انجام یک معامله با پول دیجیتال به یک یا چند مؤسسه متکی هستیم و باید به آنها اعتماد کنیم؛ اما برای معاملۀ ارز دیجیتال نیازی به اعتماد به واسطه یا طرف سوم مثل بانک نداریم. خودمان باید به‌شکل آنی معاملات و سوابق آدرسی را که با آن درحال معامله هستیم اعتبارسنجی کنیم.برای مثال، شاپرک یا زرین‌پال را که درگاه پرداخت هستند (مثل پی‌پل) در نظر بگیرید. ما نمی‌توانیم سوابق این درگاه‌های پرداخت را بررسی کنیم، فقط به آنها اعتماد داریم و از آنها استفاده می‌کنیم تا تراکنش را با خیال راحت و به‌شکلی ایمن برایمان انجام دهند.

۷. فناوری دفتر کل توزیع‌شده

پیش‌تر دیدیم دفترکل (لِجِر) عمومی جایی است که همه تراکنش‌های روی یک بلاک‌چین در آن قابل‌مشاهده‌اند. دفترکل توزیع‌شده (DLT) یکی دیگر از اصلاحات ارز دیجیتال برای فناوری بلاک‌چین است. منظور از توزیع‌شده این است که این دفترکل به‌منظور غیرمتمرکزبودن بین تعداد زیادی از رایانه‌ها در سراسر جهان توزیع می‌شود.

منبع:one37pm

نظرات کاربران

شما هم می توانید در مورد این خبر نظر بدهید

افزودن نظر جدید